การสังเกตลักษณะ และอาการของโรคหัวใจชนิดต่างๆ
อาการของโรคหัวใจจะมีความแตกต่างกัน ขึ้นอยู่กับว่าคุณเป็นโรคหัวใจชนิดไหน
อาการจากโรคหลอดเลือดแดงหัวใจแข็ง (Atherosclerotic disease)
โรคหลอดเลือดหัวใจ (Cardiovascular disease) เกิดจากเส้นเลือดหัวใจตีบ อุดตัน หรือแข็งตัว ทำให้หัวใจ สมอง หรือส่วนอื่นๆของร่างกายไม่สามารถรับเลือดได้เพียงพอ ซึ่งอาการอาจจะมีความแตกต่างกันสำหรับผู้ชายและผู้หญิง โดยผู้ชายจะมีอาการเจ็บหน้าอกที่มากกว่า ในขณะที่ผู้หญิงจะมีอาการอื่นมากกว่า เช่น การหายใจถี่ คลื่นไส้ และเหนื่อยล้าอย่างรุนแรง
อาการที่สามารถพบ ได้แก่
- เจ็บหน้าอก (Agina)
- หายใจถี่
- แขนหรือขาในบริเวณที่มีหลอดเลือดตีบ จะรู้สึกปวด ชา อ่อนแรง หรือแขนขาเย็น
- เจ็บบริเวณคอ ขากรรไกร ลำคอ ช่วงท้องด้านบน และหลัง
คุณอาจจะไม่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคหลอดเลือดหัวใจ จนกว่าที่คุณจะมีภาวะหัวใจวาย โรคหลอดเลือดหัวใจตีบ ภาวะสมองขาดเลือด หรือหัวใจล้มเหลว ซึ่งเป็นเรื่องสำคัญมากที่จะต้องคอยดูอาการของโรคหลอดเลือดหัวใจ และต้องคอยปรึกษากับแพทย์ โดยบางครั้งโรคหลอดเลือดหัวใจอาจพบได้เร็วจากการตรวจแบบทั่วไป
อาการจากภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ (Heart arrhythmias)
การเต้นที่ผิดจังหวะของหัวใจอาจจะมีการเต้นในจังหวะที่เร็วเกินไป หรือช้าเกินไป
อาการที่สามารถพบ ได้แก่
- ใจสั่น
- หัวใจเต้นเร็ว (Tachycardia)
- หัวใจเต้นช้า (Bradycardia)
- แน่นหน้าอก
- หายใจถี่
- เวียนศีรษะ
- ตาลาย
- หน้ามืด หรือเป็นลม (Syncope)
อาการจากภาวะหัวใจพิการ (Heart defects)
ภาวะหัวใจพิการตั้งแต่กำเนิดที่ร้ายแรง มักจะแสดงให้เห็นอย่างชัดเจนหลังจากเกิดมาเพียงไม่นาน
อาการที่พบได้ คือ
- ตัวซีด เทา หรือมีสีน้ำเงิน เรียกว่า อาการเขียวคล้ำ (Cyanosis)
- ขา ท้อง และบริเวณรอบดวงตาบวม
- ในทารกจะมีการหายใจถี่ขณะกินอาหาร นำไปสู่การเพิ่มขี้นของน้ำหนักตัวที่ช้าลง
ส่วนภาวะหัวใจพิการตั้งแต่กำเนิดที่ไม่ร้ายแรงมาก มักจะไม่มีการแสดงอาการจนกว่าจะอยู่ในหลังวัยเด็ก หรืออยู่ในวัยผู้ใหญ่ โดยอาการและสัญญาณที่แสดงออกมักจะยังไม่เป็นอันตรายต่อชีวิตในทันที ได้แก่
- หอบง่ายเมื่อออกกำลังกาย หรือทำกิจกรรมต่างๆ
- เหนื่อยง่ายขณะออกกำลัง หรือทำกิจกรรมต่างๆ
- มือ เข่า หรือเท้าบวม
อาการจากภาวะกล้ามเนื้อหัวใจอ่อนแรง (Dilated cardiomyopathy)
ภาวะกล้ามเนื้อหัวใจอ่อนแรง เกิดจากการที่กล้ามเนื้อหัวใจหนาและแข็งตัว ในระยะแรกมักจะยังไม่มีอาการ และจะมีอาการเมื่อมีสภาวะที่แย่ลง ได้แก่
- หอบเมื่อต้องออกแรง หรือเมื่ออยู่ในขณะพัก
- ขา เข่า และเท้าบวม
- เหนื่อยล้า
- มีความผิดปกติของการเต้นหัวใจ ทำให้รู้สึกว่าหัวใจเต้นเร็ว บีบหัวใจ หรือใจสั่น
- เวียนศีรษะ และหน้ามืด เป็นลม
อาการจากภาวะหัวใจติดเชื้อ
ภาวะหัวใจติดเชื้อมี 3 ประเภท ได้แก่
- เยื่อหุ้มหัวใจอักเสบ (Pericaditis) เกิดขึ้นที่เนื้อเยื่อรอบๆหัวใจ (Pericardium)
- กล้ามเนื้อหัวใจอักเสบ (Myocarditis) เกิดขึ้นที่กล้ามเนื้อระหว่างผนังหัวใจ (Myocardium)
- เยื่อบุหัวใจอักเสบ (Endocarditis) เกิดขึ้นที่เยื่อหุ้มชั้นในที่กั้นระหว่างห้องหัวใจกับลิ้นหัวใจ (Endocardium)
การติดเชื้อแต่ละประเภทจะมีความแตกต่างกันเล็กน้อย ซึ่งอาการที่พบ ได้แก่
- เป็นไข้
- หายใจถี่
- อ่อนแรง หรือเหนื่อยล้า
- ขา หรือท้องบวม
- จังหวะการเต้นของหัวใจเปลี่ยนไป
- ไอแห้ง หรือไอไม่หยุด
- ผิวหนังขึ้นผื่น หรือมีจุดที่ผิดปกติ
อาการจากโรคลิ้นหัวใจ (Valvular heart disease)
หัวใจของคนเราแบ่งออกเป็น 4 ห้อง ซึ่งแต่ละห้องก็จะมีลิ้นหัวใจกั้นอยู่ ได้แก่ Aortic valves, Mitral valves, Pulmonary valves และ Tricuspid valves ที่จะทำการเปิดและปิดตามการไหลเวียนของเลือดในหัวใจ ซึ่งอาจได้รับอันตรายจากการตีบ (Stenosis) การรั่วไหล (Regurgitation / Insufficiency) หรือการปิดที่ไม่สนิทของลิ้นหัวใจ (Prolapse)
อาการที่พบได้ คือ
- เหนื่อย อ่อนแรง
- หายใจถี่
- หัวใจเต้นผิดจังหวะ
- เท้า หรือเข่าบวม
- เจ็บหน้าอก
- เป็นลม
ควรไปพบแพทย์เมื่อไหร่
ควรเข้าพบแพทย์ฉุกเฉินเมื่อมีอาการดังต่อไปนี้
- เจ็บหน้าอก
- หายใจหอบถี่
- หน้ามืด หรือเป็นลม
โรคหัวใจเป็นโรคที่รักษาได้ง่ายหากมีการตรวจพบเร็ว ดังนั้นจึงควรที่จะพบแพทย์เพื่อปรึกษาเรื่องสุขภาพหัวใจเป็นประจำ หรือถ้ามีความกังวลว่ากำลังจะเป็นโรคหัวใจ ให้ปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับขั้นตอนที่จะช่วยลดอัตราเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจ สิ่งนี้เป็นเรื่องที่สำคัญ โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับผู้ที่มีคนในครอบครัวเคยเป็นโรคหัวใจมาก่อน และหากคิดว่าอาจจะเป็นโรคหัวใจจากสัญญาณหรืออาการต่างๆของร่างกาย ก็ควรที่จะเข้าพบแพทย์ประจำตัวเพื่อดูแลรักษา
